Własna działalność – co musisz wiedzieć przed jej założeniem?
Wielu z nas marzy o własnym biznesie – swobodzie działania, realizacji pasji i niezależności finansowej. Wizja pracy na własnych zasadach jest kusząca, ale często towarzyszą jej obawy związane z formalnościami. Czy rzeczywiście jest się czego bać? Dziś rejestracja firmy jest prostsza niż kiedykolwiek, a cały proces można przejść sprawnie i bez zbędnego stresu. W tym artykule krok po kroku wyjaśnimy, jak założyć własną działalność gospodarczą, na co zwrócić uwagę i jak uniknąć najczęstszych błędów.
Kto może założyć własną firmę w Polsce?
W Polsce własną działalność gospodarczą może założyć osoba pełnoletnia, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych. To konieczne, aby móc samodzielnie podejmować decyzje i ponosić odpowiedzialność za firmę.
Osoby niepełnoletnie mogą prowadzić biznes wyłącznie przez swoich przedstawicieli ustawowych – najczęściej rodziców lub opiekunów prawnych.
Polskie obywatelstwo nie jest wymagane, by założyć firmę. Obywatele krajów UE i EOG mają takie same prawa do prowadzenia działalności, jak Polacy.
Obywatele spoza UE i EOG mogą również prowadzić działalność gospodarczą w Polsce, pod warunkiem posiadania odpowiedniego tytułu pobytowego. Do takich tytułów zaliczają się między innymi:
• zezwolenie na pobyt stały;
• zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE;
• zezwolenie na pobyt czasowy w celu pracy lub nauki.
Przed rozpoczęciem działalności warto, aby cudzoziemcy dokładnie sprawdzili obowiązujące przepisy dotyczące ich statusu pobytowego i zasad prowadzenia firmy.
Wybór formy prawnej działalności gospodarczej
Jednym z kluczowych etapów zakładania firmy jest wybór odpowiedniej formy prawnej. Decyzja ta wpływa na sposób funkcjonowania przedsiębiorstwa, poziom formalności, zasady opodatkowania oraz odpowiedzialność właściciela.
Najczęściej wybierane formy to:
• Jednoosobowa działalność gospodarcza – najprostsza i najpopularniejsza opcja, niewymagająca dużych formalności ani kosztów rejestracji.
• Spółka cywilna – rozwiązanie dla osób planujących działalność w partnerstwie, oparte na umowie wspólników.
• Spółki osobowe (jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna) – wymagają większego zaangażowania wspólników i często wiążą się z nieograniczoną odpowiedzialnością.
• Spółki kapitałowe (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna) – zapewniają rozdzielenie majątku firmy od majątku właścicieli, ale wymagają pełnej księgowości i spełnienia formalnych wymogów.
Wybór formy działalności wpływa na odpowiedzialność za zobowiązania, sposób opodatkowania i wymogi księgowe. Dla większości początkujących przedsiębiorców najlepszym rozwiązaniem jest jednoosobowa działalność gospodarcza ze względu na prostotę i niskie koszty. Jednak w przypadku planowanego rozwoju lub współpracy z inwestorami warto rozważyć inne opcje.
Forma prawna działalności – jaką wybrać?
Przy zakładaniu firmy jedną z kluczowych kwestii jest wybór odpowiedniej formy prawnej. To decyzja, która wpływa na formalności rejestracyjne, zakres odpowiedzialności, sposób opodatkowania oraz możliwość współpracy z innymi osobami.
Na początku warto określić, czy działalność będzie prowadzona samodzielnie, czy z udziałem wspólników. W przypadku prowadzenia firmy w pojedynkę, najczęściej wybieraną formą jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Jej założenie nie wiąże się z kosztami, a cały proces rejestracji jest bardzo uproszczony.
Gdy działalność ma być realizowana wspólnie z innymi osobami, istnieje możliwość wyboru jednej z form spółek – spółki cywilnej, spółki osobowej lub spółki kapitałowej. Każda z nich wiąże się z innymi zasadami dotyczącymi odpowiedzialności, księgowości czy formalności.
Warto dokładnie przeanalizować dostępne opcje i dopasować formę prawną do specyfiki planowanego biznesu oraz przyszłych celów rozwojowych.
Koszty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej
Czy założenie firmy wiąże się z dużymi kosztami? To zależy przede wszystkim od wybranej formy działalności oraz jej specyfiki. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, która cieszy się największą popularnością wśród początkujących przedsiębiorców, rejestracja firmy jest całkowicie bezpłatna.
Jednoosobowa działalność gospodarcza to forma, która nie generuje kosztów już na starcie, a dodatkowo jej założenie oraz prowadzenie jest wyjątkowo proste. Wniosek o rejestrację działalności składa się na formularzu CEIDG-1, który można złożyć zarówno osobiście w urzędzie, jak i przez internet. Coraz więcej osób decyduje się na rejestrację online, która jest wygodna, szybka i pozwala zaoszczędzić czas.
Warto jednak pamiętać, że samo założenie działalności to dopiero początek. Prowadzenie własnej firmy wiąże się z regularnymi wydatkami – mowa tutaj przede wszystkim o składkach ZUS, które są obowiązkowe dla każdego przedsiębiorcy. Początkujący mogą skorzystać z preferencyjnych stawek – ulgi na start oraz małego ZUS-u, co znacząco obniża koszty w pierwszych latach działalności.
Dodatkowe wydatki zależą od rodzaju prowadzonej działalności – w niektórych branżach konieczne będą inwestycje w sprzęt, lokal czy specjalistyczne licencje. Dlatego przed uruchomieniem firmy warto dokładnie oszacować, jakie koszty będą konieczne zarówno na starcie, jak i w trakcie prowadzenia działalności.
Wsparcie finansowe dla nowych przedsiębiorców
Rozpoczęcie działalności gospodarczej często wiąże się z koniecznością poniesienia pierwszych wydatków – na zakup sprzętu, materiały, reklamę czy bieżące koszty operacyjne. Nie każdy początkujący przedsiębiorca dysponuje odpowiednimi środkami, dlatego warto skorzystać z dostępnych form finansowania.
Jednym z rozwiązań jest finansowanie dla przedsiębiorców od Ekassa, które umożliwia uzyskanie kwoty do 30 000 złotych na rozwój firmy. Środki można przeznaczyć na dowolny cel związany z działalnością – zakup wyposażenia, modernizację, działania marketingowe lub inne potrzeby firmy. Proces wnioskowania jest szybki i wygodny, a decyzję można otrzymać nawet w ciągu jednego dnia.
Takie wsparcie finansowe to szansa dla nowych firm na dynamiczny rozwój już od pierwszych miesięcy działalności.
